czwartek, 06 maj 2021 09:22

Dieta ketogeniczna – dowiedz się na czym polega!

Dieta kategoniczna Dieta kategoniczna

Dieta ketogeniczna z roku na rok cieszy się coraz większą popularnością, zwłaszcza wśród tych osób, które szczególnie dbają o szczupły wygląd sylwetki.

Efekty wynikające z jej stosowania doceniają także sportowcy. Warto jednak wiedzieć, że głównym założeniem diety ketogenicznej nie jest redukcja nadmiernej masy ciała, a leczenie zaburzeń stanu zdrowia, ze szczególnym uwzględnienie chorób o charakterze neurologicznym (np. padaczki lekoopornej, choroby Parkinsona). Jakie są najważniejsze zasady diety ketogenicznej? I czy jej stosowanie może wywołać negatywne skutki dla naszego zdrowia? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w dalszej części tekstu.

Z tego artykułu dowiesz się:

  1. Na czym polega dieta ketogeniczna i jakie są jej najważniejsze zasady?
  2. Czym jest ketoza?
  3. W jakich przypadkach zalecane jest stosowanie diety ketogenicznej?
  4. Jakie zagrożenia dla zdrowia może nieść ze sobą dieta ketogeniczna?
  5. Co jeść na diecie ketogenicznej?
  6. Jak wprowadzać dietę ketogeniczną?

Na czym polega dieta ketogeniczna i jakie są jej najważniejsze zasady?

Dieta ketogeniczna(nazywana również ketogenną) jest dietą niskowęglowodanową. Oznacza to, że podaż węglowodanów zostaje zredukowana do tego stopnia, iż organizm jest zmuszony traktować tłuszcze jako swoje główne źródło energii. Skutkiem ubocznym niniejszego zjawiska jest produkcja ciał ketonowych, które w sposób specyficzny oddziałują na funkcjonowanie naszego układu nerwowego. Co ciekawe, jadłospis diety ketogenicznej został opracowany w celu leczenia padaczki o charakterze lekoopornym. Po dzień dzisiejszy stosowana jest ona w terapii niniejszego zaburzenia, jak również podczas leczenia innych zaburzeń o charakterze neurologicznym, w tym choroby Alzheimera, choroby Parkinsona oraz migreny. Warto jednak wiedzieć, że aby dieta ketogeniczna była w stanie zapewnić nam oczekiwane efekty, musi stosowana być w restrykcyjny sposób, pod rzetelnym nadzorem specjalisty.

Każda dieta wysokotłuszczowa związana jest z istotną zmianą codziennych nawyków żywieniowych. Najwięcej trudności sprawia przede wszystkim znaczące ograniczenie udziału węglowodanów, które w zaleceniach zdrowego żywienia stanowią podstawę jadłospisu. Dieta ketogeniczna może stosowana być w dwóch modelach:

  • MODEL 4:1 – zakłada spożycie 4 gramów tłuszczu na 1 gram białka i węglowodanów;
  • MODEL 3:1 – zakłada spożycie 3 gramów tłuszczu na 1 gram białka i węglowodanów.

Dieta ketogeniczna

Dieta ketogeniczna

Niniejsza dieta polega nie tylko na dobraniu odpowiednich proporcji składników odżywczych, ale także na doborze takich źródeł pokarmowych, które są wysokiej jakości. Dotyczy to szczególnie tłuszczów, w których powinny dominować niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Komponując jadłospis diety ketogenicznej należy uwzględnić:

  • 3 główne posiłki, w tym: śniadanie, obiad i kolację;
  • 2 przekąski, w tym: II śniadanie oraz podwieczorek lub lunch.

Czym jest ketoza?

Ketozą nazywany jest stan metaboliczny, podczas którego dochodzi do wzrostu stężenia ciał ketonowych w osoczu krwi. W stanie ketozy źródła energetyczne pozyskiwane są z ciał ketonowych, powstających na skutek utleniania się wolnych kwasów tłuszczowych. Aby wywołać niniejszy stan w organizmie człowieka, konieczne jest obniżenie spożycia węglowodanów, które stanowią źródło glukozy. W ten sposób możliwe staje się zredukowanie poziomu cukru we krwi, a tym samym wyczerpanie rezerw glikogenu. Konsekwencją zjawiska ketozy jest zwiększenie ilości uwalnianych tłuszczów, a tym samym doprowadzenie do stanu, w którym organizm traktuje je jako główne źródło energetyczne.

tłuszcze w diecie ketogenicznej

tłuszcze w diecie ketogenicznej

W celu wywołania stanu ketozy w organizmie niezbędne jest:

  • Ograniczenie udziału węglowodanów w diecie do 0-15%;
  • Ograniczenie udziału białka w diecie do 15-20%;
  • Spożycie tłuszczów na poziomie 60-90%.

Należy przy tym pamiętać, ze spożywane tłuszcze powinny być jak najwyższej jakości.

W jakich przypadkach zalecane jest stosowanie diety ketogenicznej?

Dieta ketogeniczna nie jest przeznaczona dla każdego. Jej głównym celem jest wywołanie zjawiska ketozy, w celu wsparcia leczenia chorób o charakterze neurologicznym. Dlatego też, dieta ketogeniczna może stosowana być przez osoby:

  • Zmagające się z problemem przewlekłych migren;
  • U których rozpoznano padaczkę lekooporną;
  • U których rozpoznano chorobę Parkinsona lun Alzheimera;
  • U których rozpoznano zespół Retta.

Coraz częściej mówi się także o diecie ketogenicznej w kontekście leczenia chorób nowotworowych. Niemnie jednak, temat ten wymaga przeprowadzenia dalszych badań o charakterze naukowym.

Co ciekawe, dieta ketogeniczna może okazać się również cennym wsparciem w walce z nadmiarem zbędnych kilogramów. Niemniej jednak, tak jak w powyższych przypadkach, nie powinna ona być wprowadzana bez opieki specjalisty.

Jakie zagrożenia dla zdrowia może nieść ze sobą dieta ketogeniczna?

Dieta wysokotłuszczowa może stanowić zagrożenie dla naszego zdrowia. Zwłaszcza wtedy, gdy nie jest stosowana w odpowiedni sposób. Dieta ketogeniczna może odpowiedzialna być między innymi za podwyższenie poziomu cholesterolu we krwi, a tym samym przedwczesną miażdżycę naczyń. W związku z tym, w czasie stosowania zaleceń niniejszego jadłospisu konieczne jest stałe monitorowanie lipidogramu, jak również zwracanie uwagi na jakość spożywanego  tłuszczu. Preferowane są wielonienasycone kwasy tłuszczowe, które wykazują pozytywny wpływ na funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego. Są to między innymi: olej sojowy, słonecznikowy oraz rzepakowy.

Należy także pamiętać, że do wytwarzania ciał ketonowych niezbędna jest prawidłowa czynność wątroby. Dlatego też, bezwzględnym przeciwwskazaniem do stosowania diety ketogenicznej jest niewydolność niniejszego narządu.

Wśród najczęściej występujących skutków ubocznych, wynikających ze stosowania diety ketogenicznej, wyróżnia się:

  • Silne bóle brzucha;
  • Refluks;
  • Nudności oraz wymioty;
  • Wzdęcia;
  • Zaparcia.

Niniejsze objawy pojawiają się u 25% pacjentów stosujących dietę wysokotłuszczową. Warto jednak pamiętać, że objawy te mają charakter przejściowy. Wśród rzadziej występujących powikłań, wynikających ze stosowania diety ketogennej, wyróżnia się:

  • Zaburzenia gospodarki elektrolitowej;
  • Niedocukrzenie;
  • Niedobiałczenie;
  • Obrzęk oraz uszkodzenie nerek i wątroby;
  • Uszkodzenia mięśnia sercowego (kardiomiopatia).

Ponadto, stosunkowo często występującym objawem związanym ze stosowaniem diety ketogenicznej jest kamica nerkowa. Dodatkowo, niniejszy jadłospis może doprowadzić do istotnych niedoborów witamin i minerałów.

Co jeść na diecie ketogenicznej?

Dieta ketogeniczna zakłada wykluczenie ze swojej diety sporej grupy produktów spożywczych. Wśród nich należy wyróżnić:

  • Wszelkie słodycze i napoje słodzone (w tym soki owocowe);
  • Produkty mączne, takie jak kasza, makaron, pieczywo, ryż, ziemniaki, płatki oraz wszelkie warzywa, które stanowią źródło skrobi;
  • Alkohol, na przykład: piwo, whisky, likiery o wysokiej zawartości cukru;
  • Wszystkie owoce z wyjątkiem owoców jagodowych, takich jak borówki, jagody, maliny, porzeczki, jeżyny oraz truskawki.

Podczas stosowania diety ketogennej zalecane jest natomiast spożywanie takich produktów, jak:

  • Mięso, w tym: wołowina, cielęcina, jagnięcina, drób, wieprzowina;
  • Ryby, w tym: tuńczyk, łosoś, makrela, śledź, halibut, pstrąg, małże, homary, kraby, krewetki, ostrygi;
  • Warzywa, w tym: szparagi, awokado, brokuły, brukselka, kalafior, fasolka szparagowa, pędy bambusa, rzodkiewka, brukiew, bakłażan, pomidory;
  • Oleje i tłuszcze, w tym: masło klarowane, smalec, oliwa z oliwek, olej kokosowy, majonez, olej lniany, olej migdałowy, olej z awokado;
  • Nabiał, w tym: jaja, sery, kefiry, jogurty (najlepiej tłuste).

dieta ketogeniczna jadłospis

dieta ketogeniczna jadłospis

Poznaj jadłospis diety ketogennej na stronie: https://www.cosdlazdrowia.pl/dieta-ketogeniczna-dla-poczatkujacych-zasady-wskazania-przykladowy-jadlospis/artykul/10184

Jak wprowadzać dietę ketogeniczną?

Dietę ketogeniczną należy wprowadzać do swojej diety stopniowo, najlepiej pod okiem wykwalifikowanego specjalisty. Przed zwiększeniem ilości tłuszczu w swoim jadłospisie, warto wykonać zestaw poniższych badań:

  • Po pierwsze: lipidogram;
  • Po drugie: USG wątroby;
  • Po trzecie: badanie moczu.

Podsumowanie

Dieta ketogeniczna w niektórych przypadkach może okazać się bezcenną metodą leczenia. Należy jednak pamiętać, że musi być stosowana ściśle według ustalonych zaleceń oraz pod stałym nadzorem specjalisty, połączonym z wykonywaniem systematycznych badań krwi.